Medziugorie. Pierwszych dwadzieścia jeden lat 1981–2002. Na podstawie źródeł

Książka, która obecnie doczekała się wreszcie wydania – ostateczna wersja przeprowadzonego przez Michaela Daviesa studium fenomenu Medziugoria, które uzupełniał on aż do swej śmierci w roku 2004 – stanowi cenny wkład w literaturę poświęconą temu tematowi. Choć praca dotyczy jedynie lat 1981–2002, to zawiera jednak wnikliwe obserwacje na temat materiału, który inne opracowania streszczają bardzo zwięźle lub nawet całkiem pomijają. Trzeba pamiętać, że pochodząca z Chorwacji żona Michaela, Maria, umożliwiła autorowi dostęp do bogatych informacji w jej ojczystym języku, które były i nadal są zamkniętą księgą dla badaczy z innych krajów. Na prośbę żony Michaela, Marii, oraz ich syna Adriana, pod koniec 2005 roku rękopis uporządkował Leon Darroch, nie znalazł jednak wówczas wydawcy ze względu na przekonanie, że zainteresowanie Medziugoriem słabnie. Jednak miejsce rzekomych objawień bynajmniej nie straciło swego magnetyzmu i nadal przyciąga licznych pielgrzymów z całego świata, zwłaszcza od czasu, gdy Watykan, pod rządami Franciszka, zaczął dawać niejednoznaczne, choć ogólnie sygnały zachęcające do pielgrzymowania do tego miejsca.

(...) każdy, kto gotów jest uwierzyć, iż Matka Boża objawiła się w Medziugoriu choćby raz, z pewnością gotów jest uwierzyć we wszystko. I w przypadku zwolenników Medziugoria jest tak istotnie: wierzą, że Gospa objawiła się ponad 31 tysięcy razy, stojąc na obłoku; że pisze ona tajemnice w nieznanym języku na pergaminie ze skóry nieznanego zwierzęcia; że ogniwa różańców zmieniają się w złoto; że można wierzyć w jakiekolwiek słowa wyrachowanych kłamców, którzy dorobili się majątków na naiwności ludzi wierzących w to, co słusznie nazwane być może największym oszustwem w historii Kościoła.

Podczas prac nad książką Daviesa redakcja polskiego wydania, chcąc odnieść się do tzw. kwestii hercegowińskiej polegającej na samowoli i nieposłuszeństwie miejscowych franciszkanów wobec ordynariusza Mostaru i Stolicy Apostolskiej, natknęła się na zupełnie nieznany do tej pory aspekt sprawy: przerażającą zbrodnię popełnioną na wzgórzu objawień 40 lat wcześniej.

6 sierpnia 1941 r. – w Święto Przemienienia – mieszkańcy Medziugoria, Bijakovici, Šurmanci i wielu innych pobliskich miejscowości wrzucili żywcem do studni krasowej Golubinka ok. 600 mieszkańców nieodległej wsi Prebilovci. Zbrodnia ta, jak wiele innych popełnionych w czasie II Wojny Światowej oraz podczas wojny domowej w latach 90. XX wieku, jest uporczywie przemilczana zarówno przez miejscową ludność, jak i miejscowy kościół, w tym trwających od dawna w nieposłuszeństwie hercegowińskich franciszkanów, skłóconych z diecezją w Mostarze i Stolicą Apostolską.

Czy Matka Boża mogła się objawić w miejscu duchowo skażonym zbrodnią? Zbrodnią przemilczaną, nieodpokutowaną i niezadośćuczynioną? Na to pytanie musi odpowiedzieć każdy, kto jedzie do Medziugoria jako miejsca objawień czy przechodzi obok miejsca kaźni powyżej drogi z kościoła św. Jakuba w Medziugoriu do kościoła Jezusa Miłosiernego w Šurmanci.