Rok Boży w kulturze, zwyczaju, tradycji katolickiej Polski

Reprint drugiego wydania "Roku Bożego w liturgii i tradycji Kościoła świętego z uwzględnieniem obrzędów i zwyczajów ludowych oraz literatury polskiej. Księgi ku pouczeniu i zbudowaniu wiernych katolików", która ukazała się w 1932 w Katowicach nakładem Wydawnictwa św. Stanisława.

Treść wiąże religijne i narodowe wartości. Co do religijnych, objęty jest cały rok kościelny z jego nieprzerwanym następstwem głównych świąt i uroczystości, które przystępnie, ale z naukowym odniesieniem, wyłożono i uzasadniono pod wzgledem dogmatycznym, historycznym i liturgicznym.

Do tego włączone zostały nasze narodowe zwyczaje religijne i obchody, rocznice narodowe, które ujęte są obrazowymi opisami ale też i opisane w kontekście historycznym.

Książka może być wartościowym prezentem na Pierwszą Komunię Świętą w rodzinach pielęgnujących Tradycję lub chcących do Niej powrócić.

Spis treści

Przedmowa do wydania I V Przedmowa do wydania II VII "Rok Boży" w ocenie Najprzew. Księży Biskupów i Z opinji prasy o "Roku Bożym" .... 4 Spis treści 5 Spis ilustracyj 10 Podział roku kościelnego 15 Uwagi historyczne o święceniu niedzieli . 17 Znaczenie niedzieli 19 Niedziela Kilka uwag o mszy świętej 25

Część pierwsza: O kres Bożego Narodzenia

Adwent. Nastrój adwentowy 35 Adwent w domu Bożym 38 Adwent w rodzinie chrześcijańskiej ... 40 Wieczory zimowe w kółku rodzinnem .43 Obrzędy i zwyczaje polskie w czasie ad wentu 44 Roraty polskie 44 Prządki 45 Przęślicowa wieczornica (z "Chłopów" Reymonta) 45 Prządki (z "Potopu" Sienkiewicza) ... 46 Wieczornica (urywek z wiersza Staffa) . 48 Andrzejki 49 Zima (z poematu "Dni Doroczne" Syrokomli) 50 Przysłowia na grudzień 50 Święta Barbara 50 Posąg świętej Barbary 5} Modlitwa górników (wiersz Morawskiego 56 Przysłowia na świętą Barbarę 56 Święty Mikołaj .... 56 Wigilja św. Mikołaja 57 Skrzynka św. Mikołaja 57 Niepokalane Poczęcie N. M. Panny . . . 58 Msza św. na uroczystość Niepokalanego Poczęcia 60 Pomoc Niepokalanie Poczętej 61 Święta Łucja 62 Wigilja 63 Święto Bożego Narodzenia 66 Uroczystości Bożego Narodź, w kościele . 68 Nabożeństwo popołudniowe 70 Zakończenie kościelnych uroczystości Bo żego Narodzenia 71 Miejsce narodzenia Zbawiciela . . .... 71 Gwiazda Betleemu (legenda) 72 święta jako barwy roku 74 Obrzędy i zwyczaje wigilijne w Polsce . 77 Z opłatkiem 77 Wigilja Bożego Narodzenia w Polsce . . 77 Podłaźniczka 80 Choinka 80 Gwiazdor 80 Pasterka .81 Przysłowia wigilijne .81 Gwiazdka (wiersz) 81 Wigilja w polskiej chacie (z "Chłopów" Reymonta) 81 Wigilja na szańcach Częstochowy (z "Po topu" Sienkiewicza) 87 Pasterka w podziemnych grotach Wieliczki 90 Boże Narodzenie w Brazylji 91 Pasterka w roku 1917 . 9* Legendy kwietne (Ułanki N .... 94 Wigilja sieroty (wiersz) . . o o o 95 Gody Zwyczaje i obrzędy , . 95 Jasełka i szopka 97 Przysłowia na Boże Narodzenie 98 Jasełka na dworze królowej Kingi (z powieści "Branki w Jasyrze" Deotymy) .98 Szopka (wiersz) . 99 Jeszcze o "Szopce" 100 Kolędy czyli Pastorałki 103 Najpiękniejszy żłóbek 106 W Betleem (z wrażeń z pielgrzymki) . 107 Św. Szczepan, pierwszy męczennik , . no Msza święta 113 Św. Jan, apostoł i ewangelista ..... 114 Msza święta w dniu św. Jana Święty Jan w sztuce chrześcijańskiej . . 116 Dzień świętych Młodzianków ...... 117 Ostatni dzień roku, św. Sylwestra ... 120 Wieczór sylwestrowy w kościele i domu 122 Pieśń na ostatni dzień Starego Roku . 123 Wieczór Sylwestrowy 124 Uroczystość kościelna w Nowy Rok . . 125 Wiersz na Nowy Rok 128 Zwyczaje noworoczne ... 128 Przysłowia noworoczne 132 Przysłowia na styczeń ...132 Nowy Rok (wiersz) 131 Nowy Rok (legenda) 133 Kolęda noworoczna . , 134 Kolędowanie Duchowieństwa ...... 138 Święto Imienia Jezus 139 Święto Trzech Króli 141 Cnoty Świętych Trzech Króli 143 Msza św. na uroczystość Trzech Króli 145 Zwyczaje polskie na św. Trzech Króli . 146 Szczodry wieczór r46 Szczodry dzień 146 Przysłowia z okazji święta Trzech Króli 148 Szlakiem Świętej Rodziny . '48 Ucieczka Matki Boskiej przed Herodem (legenda) Czwarty Mędrzec ze Wschodu . . . .,, Dzień świętego Sebastjana . 154 Święta Rodzina z Nazaretu a rodzina chrześcijańska . . 157 Ojciec, matka i dzieci w rodzinie chrześcijańskiej 157 Młodość Pana Jezusa 160 Święta Agnieszka 162 Święta Agnieszka (wiersz) 162 Święto Matki Boskiej Gromnicznej ... 163 Święto Matki Boskiej Gromn. w sztuce chrześcijańskiej - . . 166 Matka Boska Gromniczna (wiersz) . . . 167 Zwyczaje i wierzenia ludowe 167 Legenda na Matkę Boską Gromniczną . 169

Część druga: Okres Wielkanocny

Przedpoście 173 Zwyczaje i obrzędy zapustne 175 Kulig 175 Krakowskie wesele 178 Ostatki 179 Przysłowia zapustne 183 Przysłowia na luty 183 Czas Wielkiego Postu ... 184 Kiedy i jak pościć? 190 Środa Popielcowa 190 Miserere 193 Gorzkie Żale 194 Zwyczaje wielkopostne (Popielec) . . . 195 Niedziela Przemienienia Pańskiego ... 197 Jak zachowywano Wielki Post w da wnej Polsce 198 Pasja (wiersz) 200 Święty Kazimierz 200 święty Kazimierz Jagiellończyk .... 201 O św. Kazimierzu Królewiczu (wiersz) 204 Św. Kazimierz a czajki (legenda, wiersz) 205 Przysłowia na św, Kazimierza 206 Błogosławiony Wincenty Kadłubek . . 206 Gregorjanki czyli Gregoły 209 Przysłowia na św. Grzegorza 210 Uroczystość świętego Józefa 210 Święty Józef, Opiekun Najśw. Rodziny, jest naszym Opiekunem 214 Opiekun Boży (legenda) 215 Marcowa niepogoda (legenda) 217 Zwiastowanie Najśw. Marji Panny ... 219 Matka Boska Otworna 222 Przysłowia na marzec 223 Wiosna (wiersz) 223 Niedziela "Laetare" 224 Niedziela Pasyjna czyli Męki Pańskiej . 224 Msza święta 225 Krzyż i śmierć krzyżowa 226 Cześć Krzyża świętego 227 O królewskiej drodze Krzyża świętego 230 Bohaterka Krzyża 234 Matka Boska Bolesna 235 Wielki Tydzień w kościele, rodzinie i zwyczajach ludowych 239 Niedziela Palmowa 239 Msza święta , 243 Niedziela Kwietna, Palmowa, Wierzbna 243 Cud Niedzieli Palmowej 244 Niedziela Kwietna (wiersz) ...... 246 Wielki Tydzień w zwyczajach i obrzędach ludowych 247 Wie, ł Czwartek 249 Uroczysta msza święta ... 250 Poświęcenie olejów św. i umywanie nóg 252 Ciemna Jutrznia 252 Wielki Czwartek na Jasnej Górze . . . 253 Wielki Piątek 254 Chrystus cierpiący (z "Wspomnień z pielgrzymki do Ziemi świętej" ks. prof. I. Posadzego) 259 I. W Ogrodzie Oliwnym 259 II. Przed Annaszem i Kajfaszem .261 III. Przed Piłatem i Herodem .... 265 IV. U słupa kaźni, w cierniowej koronie, Ecce homo 266 V. Droga krzyżowa 270 VI. Na szczycie Golgoty ....... 273 Legenda o osinie 276 Legenda o skowronku 278 Legenda o rudziku 278 Wielka Sobota 279 Msza święta 282 Tam, gdzie "Chrystus zmartwychwstań jest" 283 Rezurekcja , 286 Noc wielkanocna w pierwszych wiekach 289 Wielkanoc 292 Wielkanoc w kościele 294 Wielkanoc (wiersz) 296 Niedziela Wielkanocna 296 Święcone u wojewody Sapiehy w XVII wieku 297 święcone w polskim dworze ...... 297 Święcone w zamożnym domu mieszczańskim w XVI wieku 299 Świecone w polskiej chacie 300 Obrzędy wielkanocne 301 Legenda o Chrystusie w kościółku św, Salwatora 304 Rękawka 305 Pisanki 306 Błogosławieni, którzy wierzą (wiersz) . 307 Niedziela Biała (Przewodnia) ongi i dzisiaj 308 Najpiękniejszy dzień życia (wiersz) . . 310 święty Wojciech 312 Śmierć męczeńska św. Wojciecha .... 314 Legendy o św. Wojciechu 316 Bogu Rodzica 317 Dni krzyżowe 318 Procesja św. Marka (wiersz) ...... 320 Przysłowia na św. Marka . 321 Dziady 321 Wniebowstąpienie Pańskie . , 323 W maju (wiersz) 324 Cześć Marji w Polsce 325 Majowe nabożeństwo 326 Na Jasnej Górze, gdzie tron Królowej Korony Polskiej 327 Błogosławiony Stanisław Kazimierczyk. 330 Błogosławiony Michał Giedroyć 331 Błogosławiona juta 331 Święty Stanisław, biskup . 332 Cześć św. Stanisława Szczepanowskiego 334 Błogosławiony Andrzej Bobola T. J . . 335 Blog. Jan Prandota, biskup krakowski . 337 Przysłowia wiosenne 338

Część trzecia: Okres Zielonych Świąt

Zielone Świątki w Starym i Nowym Zakonie 341 Cześć Ducha Świętego ....342 Msza ziełonoświąteczna 345 Zielone Świątki w sztuce chrześcijańskiej 346 Zielone świątki w obrzędach i zwy czajach 346 Królowa wiosny 347 Sobótki w Zielone Świątki 349 Trójca Przenajświętsza 350 Jeden Bóg w trzech osobach 353; Uczczenie tajemnicy świątecznej we Mszy świętej 353 Historja święta Bożego Ciała 354 Msza święta w Boże Ciało 355 Procesja Bożego Ciała 357 Procesja (wiersz) 358 Wianki na Boże Ciało 359 Konik Zwierzyniecki 361 Uroczystość Najśw. Serca Jezusowego . Msza święta Błog. Bogumił, arcybiskup gnieźnieński . Błog. Jolanta (czyli Helena) Sw. Alojzy Gonzaga (Drogowskaz dla młodzieży) Święty Jan, zwiastun Chrystusa Wigilja św, Jana w podaniach i wierzeniach ludowych a) Czary nocy świętojańskiej b) Sobótka świętojańska c) Wianki Przysłowia na czerwiec Uroczystość świętych apostołów Piotra i Pawła Rzym, Wieczne Miasto Bądźmy wiernemi dziećmi Rzymu! . . . Nawiedzenie Najśw, Marji Panny . . . Matka Boska Ostrobramska Błogosławiony Szymon z Lipnicy .... Błogosławiony Czesław Odrowąż , , . , Legenda o św. Kindze . Żniwa Zwyczaje żniwne: Wilk Przepiórka , Dożynki - Wieniec Przysłowia na lipiec . Obrzędy weselne Matka Boska Gietrzwałdzka ...... Wniebowzięcie Najśw. Marji Panny . . Nazwa święta Msza święta . ..... Matka Boska Zielna ........... Cud nad Wisłą Przysłowia na sierpień .... Błog. Bronisława Odrowążówna, norbertanka Cudowna Matka Boska Kodeńska . . Narodzenie Najśw. Marji Panny .... Potężne Imię Marji Młodość Najśw. Marji Panny .....; Miejsce rodzinne Matki Boskiej Siew oziminy Przesądy i obyczaje siewne ....... Święty Michał archanioł Przysłowia na wrzesień .,.,.,.., Święto Aniołów Stróżów ... 417 Uroczystość Matki Boskiej Różańcowej 420 Sławni miłośnicy Różańca świętego . . 421 Mar ja, Królowa Różańca św. w dziełach sztuki .... 424 Dzień dziękczynienia za zwycięstwo pod Chocimem . 426 Święta Jadwiga księżna śląska 426 Święty Jan Kanty 427 O świątyniach Pańskich 429 Różne nazwy i rodzaje świątyń ..... 431 Uroczyste poświęcenie, czyli konsekracja kościoła 432 Kilka słów o obrzędzie uroczystej konsekracji kościoła 433 Rocznica poświęcenia kościoła 436 Msza święta w dzień lub w rocznicę konsekracji kościoła 436 O kościele parafjalnym 437 O zwyczajach religijnych w uroczystość poświęcenia kościoła 442 Święto Chrystusa Króla 443 Jesień w życiu ludzkiem 445 Uroczystość Wszystkich Świętych (Triumf Świętych) 446 Uroczystość Wszystkich Świętych w ko ściele 448 Jak powstaje cześć świętych? Proces beatyfikacyjny i kanonizacyjny , . . 449 Matka Świętych Polska ... 4?i Nastrój w dniu zadusznym 45:4 Tren 454 Wśród kurhanów i mogił 456 Dzień zaduszny w kościele . 457 Ostatnie chwile człowieka na ziemi - jego los w wieczności ........ 459 Dzień zaduszny w zwyczajach ludowych 464 Dzień św, Marcina, biskupa 464 Święty Stanisław Kostka 466 Święty Józefat, biskup męczennik . . . 467 Błogosławiona Salomea 471 Przysłowia i wróżby jesienne 472 Ofiarowanie Najśw. Marji Panny . . . 474 Ofiarowanie N Marji Panny w sztuce chrześcijańskiej 475 Koniec roku kościelnego ........ 476